Táo bón ở người cao tuổi thường xuất hiện do chế độ ăn kém, vận động hạn chế và tác dụng phụ của một số loại thuốc. Trong dịp Tết, nguy cơ mắc táo bón càng tăng cao bởi sự thay đổi về ăn uống và sinh hoạt. Việc chăm sóc người già bị táo bón ngày Tết đúng cách sẽ giúp họ tận hưởng kỳ nghỉ Tết vui vẻ và thoải mái hơn.
Vì sao người già dễ bị táo bón trong dịp Tết?
Táo bón ở người cao tuổi xảy ra do nhiều nguyên nhân, bao gồm yếu tố sinh lý tự nhiên của cơ thể và tác động từ chế độ ăn, sinh hoạt. Trong dịp Tết, các yếu tố này càng trở nên rõ rệt hơn do những thay đổi đột ngột về thói quen ăn uống và vận động.
Quá trình lão hóa làm giảm chức năng nhu động ruột
Khi tuổi tác tăng cao, hoạt động co bóp của đại tràng và nhu động ruột trở nên chậm hơn, khiến thức ăn di chuyển qua ruột mất nhiều thời gian hơn. Điều này dẫn đến tình trạng phân bị giữ lại lâu trong ruột, mất nước và trở nên khô cứng. Sự suy giảm này là một trong những nguyên nhân chính khiến người già dễ bị táo bón trong dịp Tết ngay cả khi không có sự thay đổi lớn trong chế độ ăn uống.
Chế độ ăn uống thiếu chất xơ và uống không đủ nước
Người già thường ăn ít rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu chất xơ, trong khi đây là những yếu tố quan trọng giúp làm mềm phân và kích thích nhu động ruột. Ngoài ra, họ cũng có xu hướng uống ít nước làm phân trở nên khô cứng và khó đào thải. Trong dịp Tết, khi ăn nhiều thực phẩm giàu đạm và ít rau xanh hơn bình thường, tình trạng táo bón càng dễ xảy ra.
Xem thêm: Thực phẩm giúp giảm táo bón trong ngày Tết
Ít vận động và đi lại
Trong những ngày Tết, người cao tuổi thường dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi, xem TV, tiếp khách. Tình trạng ít vận động làm chậm quá trình tiêu hóa, giảm nhu động ruột, dẫn đến táo bón kéo dài. Bên cạnh đó, việc ngồi lâu cũng khiến máu lưu thông kém, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về đường tiêu hóa và tĩnh mạch.
Sử dụng thuốc và mắc các bệnh lý kèm theo
Nhiều người cao tuổi mắc các bệnh mãn tính như huyết áp cao, tiểu đường, loãng xương, Parkinson… và phải sử dụng thuốc điều trị lâu dài. Một số loại thuốc như thuốc giảm đau, thuốc lợi tiểu, thuốc chống trầm cảm có thể gây tác dụng phụ là táo bón. Ngoài ra, các bệnh lý về đường tiêu hóa như viêm đại tràng, hội chứng ruột kích thích cũng khiến tình trạng táo bón ở người già trở nên nghiêm trọng hơn.
Biến chứng nguy hiểm của táo bón ở người cao tuổi
Táo bón kéo dài không chỉ gây khó chịu mà còn có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người già.
Tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ và nứt hậu môn
Việc rặn mạnh khi đi đại tiện khiến các tĩnh mạch ở hậu môn và trực tràng bị áp lực lớn, dễ dẫn đến bệnh trĩ. Bên cạnh đó, phân khô cứng có thể gây nứt hậu môn, làm người bệnh đau rát khi đi vệ sinh và có thể chảy máu hậu môn. Nếu không điều trị kịp thời, tình trạng này có thể trở nên trầm trọng, gây nhiễm trùng và viêm nhiễm.
Sa trực tràng
Táo bón lâu ngày có thể khiến trực tràng bị sa ra ngoài hậu môn do áp lực quá lớn khi rặn. Đây là tình trạng nguy hiểm cần được can thiệp y tế, nếu không có thể gây viêm nhiễm và suy giảm chất lượng cuộc sống.
Biến cố tim mạch và đột quỵ
Người già bị táo bón thường phải rặn mạnh khi đi vệ sinh, làm tăng áp lực trong ổ bụng và ảnh hưởng đến hệ tim mạch. Ở những người có tiền sử huyết áp cao, xơ vữa động mạch hoặc bệnh tim mạch, tình trạng này có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim.
Giải pháp chăm sóc người già bị táo bón ngày Tết
Việc chăm sóc người già trong dịp Tết cần tập trung vào điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt và các biện pháp hỗ trợ tiêu hóa để phòng tránh táo bón hiệu quả.
Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ
Người cao tuổi nên ăn nhiều rau xanh, mềm và dễ nhai như rau mồng tơi, rau dền, bông cải xanh. Các loại trái cây nhuận tràng như đu đủ, chuối, cam, bưởi cũng nên đưa vào thực đơn của người lớn tuổi. Chất xơ giúp làm mềm phân, tăng khối lượng phân và kích thích nhu động ruột, giúp đại tiện dễ dàng hơn.
Uống đủ nước hàng ngày
Người cao tuổi nên uống ít nhất 1.5 – 2 lít nước mỗi ngày để hỗ trợ tiêu hóa và làm mềm phân. Nếu không thích uống nước lọc, có thể thay bằng nước canh, nước ép trái cây hoặc trà thảo mộc để tăng cường hydrat hóa cho cơ thể.
Khuyến khích vận động nhẹ nhàng
Đi bộ nhẹ nhàng sau bữa ăn sẽ giúp kích thích nhu động ruột, hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn. Việc vận động cũng giúp cải thiện tuần hoàn máu, giúp người già giảm nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến đường tiêu hóa, tim mạch.
Giữ thói quen đi vệ sinh đúng giờ
Vì lý do sức khỏe, người già thường hạn chế đi vệ sinh trong ngày. Tuy nhiên, họ cần tạo thói quen đi vệ sinh vào một khung giờ cố định, tốt nhất là vào buổi sáng hoặc sau bữa ăn. Không nên nhịn đại tiện vì có thể khiến phân tích tụ lâu, làm tình trạng táo bón nặng hơn.
Phương pháp giảm đau tự nhiên mỗi lần đi vệ sinh
Khi bị táo bón, người cao tuổi thường phải rặn mạnh, gây tổn thương niêm mạc hậu môn và có thể dẫn đến nứt kẽ hậu môn, trĩ nội, trĩ ngoại. Điều này khiến họ cảm thấy đau rát, khó chịu sau mỗi lần đi vệ sinh. Xịt trĩ Hem1 với công thức chứa thành phần thảo dược tự nhiên giúp làm dịu nhanh cảm giác đau rát, giảm sưng viêm và hỗ trợ phục hồi vùng hậu môn bị tổn thương.
Sau khi đi vệ sinh, người dùng cần vệ sinh hậu môn sạch sẽ bằng nước ấm, lau khô nhẹ nhàng rồi xịt trực tiếp Hem1 lên vùng bị đau. Sản phẩm có kết cấu dạng xịt nên dễ dàng thẩm thấu, giúp làm dịu cơn đau nhanh chóng mà không gây nhờn dính.
Chăm sóc người già bị táo bón ngày Tết là điều cần thiết để ngăn ngừa biến chứng và giúp họ tận hưởng kỳ nghỉ khỏe mạnh. Duy trì chế độ ăn uống hợp lý, uống đủ nước, vận động nhẹ nhàng và sử dụng xịt trĩ Hem1 để giảm đau rát sau khi đi vệ sinh sẽ giúp cải thiện tình trạng táo bón hiệu quả.
