Tết Nguyên Đán là dịp để cả gia đình quây quần, thưởng thức những món ăn ngon và tham gia các hoạt động vui vẻ. Tuy nhiên, chế độ ăn uống thay đổi đột ngột cùng với việc ít vận động, hệ tiêu hóa của nhiều người dễ bị ảnh hưởng nghiêm trọng trong những ngày này. Vậy làm sao để tiêu hóa tốt ngày Tết và có một hệ tiêu hóa khỏe mạnh, hãy cùng xịt trĩ Hem1 tìm hiểu nguyên nhân và những cách chăm sóc cơ thể tốt hơn.
Vì sao hệ tiêu hóa dễ bị ảnh hưởng vào dịp Tết?
Vào dịp Tết, khi mọi người thường xuyên tham gia các bữa tiệc, gặp gỡ bạn bè, người thân, hệ tiêu hóa dễ bị ảnh hưởng do thói quen ăn uống không lành mạnh. Các món ăn ngày Tết thường có lượng dầu mỡ, gia vị, đường cao, đồng thời kết hợp với thói quen ăn uống không đúng giờ giấc, thay đổi chế độ sinh hoạt khiến hệ tiêu hóa dễ bị ảnh hưởng, dẫn đến táo bón trong dịp Tết.
Chế độ ăn uống nhiều dầu mỡ, ít chất xơ
Trong dịp Tết, những món ăn đặc trưng như bánh chưng, thịt kho, giò chả, các món chiên xào đều chứa nhiều dầu mỡ và ít chất xơ. Dầu mỡ trong thực phẩm làm dạ dày phải làm việc nhiều hơn để tiêu hóa, trong khi đó chất xơ từ rau xanh lại giúp kích thích nhu động ruột, hỗ trợ quá trình tiêu hóa và bài tiết. Nếu thiếu chất xơ, hệ tiêu hóa không thể hoạt động trơn tru, dẫn đến tình trạng khó tiêu và táo bón.
Tham khảo ngay: Ăn nhiều đồ dầu mỡ dịp Tết có gây táo bón không?
Tiêu thụ nhiều thực phẩm chế biến sẵn, cay nóng
Nhiều món ăn trong dịp Tết được chế biến sẵn và có gia vị cay nóng như giò, chả, các món nướng hay các món chứa nhiều tỏi, ớt và gia vị mạnh. Những thực phẩm này có thể gây kích ứng dạ dày, làm tăng sự sản xuất axit dạ dày và gây ra các vấn đề như đau bụng, trào ngược dạ dày hay viêm loét dạ dày. Mặc dù gia vị và thức ăn cay có thể làm món ăn thêm phần hấp dẫn, nhưng chúng lại gây căng thẳng cho hệ tiêu hóa và khiến dạ dày khó tiêu hóa.
Uống nhiều rượu bia, nước ngọt có ga
Trong những ngày Tết, việc tiêu thụ quá nhiều rượu bia và nước ngọt có ga là điều không khó tránh khỏi. Tuy nhiên, rượu bia sẽ làm kích thích dạ dày và gia tăng sản xuất axit, dẫn đến đau bụng và viêm loét dạ dày. Ngoài ra, nước ngọt có ga chứa nhiều đường và chất tạo ngọt, không những không có lợi cho sức khỏe mà còn có thể làm phá vỡ cân bằng vi khuẩn trong ruột. Hệ vi sinh đường ruột bị mất cân bằng có thể dẫn đến đầy bụng, chướng bụng, thậm chí là tiêu chảy hoặc táo bón.
Ăn uống không điều độ, ăn khuya, bỏ bữa
Một thói quen phổ biến trong dịp Tết là ăn uống không điều độ, có thể ăn khuya hoặc bỏ bữa. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến hệ tiêu hóa. Khi ăn uống không theo một lịch trình đều đặn, cơ thể sẽ không có thời gian để nghỉ ngơi, từ đó gây ra tình trạng rối loạn tiêu hóa. Thực phẩm được ăn vào lúc không đúng thời điểm sẽ khiến cơ thể không hấp thụ đủ dưỡng chất, đồng thời có thể gây ra cảm giác khó chịu, đầy bụng và khó tiêu.
Ít vận động, ngồi nhiều, ngủ không đủ giấc
Mùa Tết cũng là dịp mà nhiều người ngồi nhiều, ít vận động và thiếu ngủ. Việc ít vận động làm giảm sự co bóp của ruột, khiến quá trình tiêu hóa diễn ra chậm và dễ dẫn đến táo bón. Ngồi lâu hoặc thiếu ngủ còn làm cho cơ thể không thể giải phóng năng lượng một cách hiệu quả, làm giảm khả năng hấp thụ và tiêu hóa thức ăn, gây cảm giác đầy bụng, chướng bụng.
Xem ngay: Bệnh trĩ có thể tái phát trong ngày Tết không?
Làm sao để tiêu hóa tốt ngày Tết? Các loại thực phẩm khuyên dùng
Để tránh tình trạng đầy bụng, khó tiêu hay các vấn đề về dạ dày, việc lựa chọn thực phẩm phù hợp và điều chỉnh thói quen ăn uống hợp lý là cần thiết. Các loại thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, trái cây tươi, cùng với thực phẩm dễ tiêu hóa như súp, cháo, và các món ăn chứa probiotic như sữa chua có thể giúp cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa.
Nhóm thực phẩm giàu chất xơ giúp hỗ trợ tiêu hóa
Chất xơ có vai trò rất quan trọng trong việc duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Trong dịp Tết, các món ăn như rau mồng tơi, rau diếp cá, cải bó xôi, bông cải xanh đều chứa nhiều chất xơ, giúp kích thích nhu động ruột và tăng cường khả năng tiêu hóa. Trái cây như chuối, đu đủ, thanh long, cam, bưởi không chỉ giàu chất xơ mà còn chứa các enzym tự nhiên giúp phân hủy thức ăn, hỗ trợ tiêu hóa. Đặc biệt, chuối và đu đủ chứa enzym bromelain và papain, giúp tiêu hóa protein hiệu quả, giảm táo bón và làm dịu dạ dày.
Thực phẩm lên men giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột
Các thực phẩm lên men như sữa chua, kim chi, dưa cải muối, nấm sữa kefir chứa các lợi khuẩn giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Hệ vi sinh này có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ tiêu hóa, hấp thụ dưỡng chất và ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn có hại. Sữa chua không chỉ giúp cải thiện chức năng tiêu hóa mà còn cung cấp lượng vi khuẩn có lợi giúp bảo vệ hệ thống tiêu hóa của bạn khỏi các tác nhân gây bệnh.
Thực phẩm giúp làm dịu hệ tiêu hóa, giảm đầy bụng
Trà gừng, trà bạc hà là những lựa chọn lý tưởng để làm dịu dạ dày và giảm cảm giác đầy bụng sau bữa ăn. Gừng có tác dụng kích thích tiêu hóa, làm ấm dạ dày và giảm buồn nôn, trong khi trà bạc hà giúp thư giãn cơ bụng, giảm cảm giác căng trướng. Ngoài ra, nước ép táo và lê cũng có tác dụng làm dịu hệ tiêu hóa, giúp giảm đầy bụng nhờ vào lượng chất xơ và nước tự nhiên có trong chúng.
Uống đủ nước giúp giảm nguy cơ táo bón
Một thói quen quan trọng giúp duy trì chức năng tiêu hóa là uống đủ nước mỗi ngày. Nước giúp làm mềm phân, hỗ trợ hệ tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón. Bạn cần uống tối thiểu 2-2,5 lít nước mỗi ngày, bao gồm nước lọc, nước ép trái cây tươi và các loại trà thảo mộc. Việc cung cấp đủ nước giúp cải thiện nhu động ruột và đảm bảo quá trình tiêu hóa diễn ra bình thường.
Thói quen ăn uống giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh trong dịp Tết
Để duy trì một hệ tiêu hóa khỏe mạnh trong những ngày Tết, việc hình thành thói quen ăn uống hợp lý là điều hết sức quan trọng. Những thói quen như ăn chậm, nhai kỹ, không ăn quá no và duy trì bữa ăn đúng giờ sẽ giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn.
Ăn chậm, nhai kỹ giúp giảm áp lực cho dạ dày
Khi ăn chậm và nhai kỹ, thức ăn sẽ được tiêu hóa dễ dàng hơn, giảm áp lực cho dạ dày. Việc nhai kỹ giúp thức ăn được phân tán đều và tiếp xúc tốt hơn với enzym tiêu hóa, từ đó dễ dàng hấp thụ dưỡng chất hơn.
Không ăn quá no, chia nhỏ bữa ăn để cơ thể hấp thụ tốt hơn
Ăn quá no có thể gây căng thẳng cho dạ dày và khiến quá trình tiêu hóa diễn ra kém hiệu quả. Việc chia nhỏ bữa ăn trong ngày giúp giảm tải cho hệ tiêu hóa và giúp cơ thể hấp thụ dưỡng chất tốt hơn. Bạn có thể ăn 4-5 bữa nhỏ thay vì 3 bữa lớn trong một ngày.
Hạn chế thực phẩm nhiều dầu mỡ, cay nóng để bảo vệ hệ tiêu hóa
Mặc dù các món ăn Tết thường rất hấp dẫn nhưng bạn cần hạn chế các thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ và gia vị cay nóng. Những thực phẩm này có thể kích thích dạ dày, gây viêm loét và trào ngược axit. Thay vào đó, hãy lựa chọn các món ăn nhẹ nhàng, dễ tiêu hóa như rau củ, trái cây và thực phẩm tươi sống.
Hạn chế uống rượu bia, nước ngọt có ga để bảo vệ dạ dày
Rượu bia và nước ngọt có ga gây kích ứng dạ dày, tăng sản xuất axit và làm mất cân bằng vi khuẩn trong ruột. Bạn nên hạn chế tiêu thụ các loại đồ uống này để bảo vệ dạ dày và duy trì một hệ tiêu hóa khỏe mạnh.
Mẹo hỗ trợ tiêu hóa và phòng tránh đầy bụng, khó tiêu
Đầy bụng, khó tiêu không chỉ gây ra cảm giác khó chịu mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống và ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài. Tuy nhiên, có một số mẹo đơn giản và hiệu quả mà bạn có thể áp dụng ngay sau bữa ăn để hỗ trợ tiêu hóa, phòng tránh đầy bụng và khó tiêu.
Uống trà gừng, trà bạc hà sau bữa ăn để giảm đầy bụng
Trà gừng và trà bạc hà là những thức uống tuyệt vời giúp cải thiện tiêu hóa và giảm cảm giác đầy bụng, khó tiêu.
Trà gừng: Gừng có tác dụng kích thích hệ tiêu hóa, giúp tăng cường sự sản xuất enzyme tiêu hóa và giảm cảm giác đầy bụng, buồn nôn. Gừng còn có tính ấm, giúp làm ấm dạ dày và giảm tình trạng chướng bụng. Bạn chỉ cần pha một tách trà gừng nóng sau bữa ăn khoảng 15-20 phút là có thể cảm thấy dễ chịu hơn.
Trà bạc hà: Bạc hà chứa menthol, một hợp chất có tác dụng thư giãn các cơ bắp trong dạ dày và ruột, giúp giảm đầy hơi và cải thiện khả năng tiêu hóa. Trà bạc hà còn giúp làm dịu dạ dày, giảm cảm giác buồn nôn và khó chịu. Pha trà bạc hà và uống sau bữa ăn là một cách đơn giản để giảm nguy cơ đầy bụng, khó tiêu.
Tăng cường vận động nhẹ nhàng sau bữa ăn để kích thích nhu động ruột
Sau bữa ăn, vận động nhẹ nhàng là một cách đơn giản nhưng hiệu quả để kích thích quá trình tiêu hóa. Tuy nhiên, bạn không nên thực hiện những bài tập mạnh mẽ ngay sau bữa ăn, vì điều này có thể gây khó chịu cho dạ dày. Thay vào đó, bạn có thể đi bộ nhẹ nhàng hoặc thực hiện các bài tập yoga đơn giản như tư thế con mèo (cat-cow) hoặc tư thế vặn người (seated twist).
Việc vận động nhẹ giúp tăng cường tuần hoàn máu đến các cơ quan tiêu hóa, kích thích nhu động ruột, giúp thức ăn di chuyển dễ dàng qua dạ dày và ruột. Ngoài ra, nó cũng giúp giảm cảm giác đầy bụng, tránh tình trạng chướng hơi.
Xoa bóp vùng bụng giúp giảm chướng bụng và cải thiện tiêu hóa
Xoa bóp bụng là một phương pháp thư giãn và hỗ trợ tiêu hóa hiệu quả, đặc biệt là khi bạn cảm thấy đầy bụng hoặc khó tiêu. Việc xoa bóp nhẹ nhàng vùng bụng theo chuyển động tròn theo chiều kim đồng hồ giúp kích thích sự lưu thông của khí trong dạ dày và ruột, từ đó giảm bớt cảm giác đầy hơi và chướng bụng.
Bạn có thể sử dụng một ít dầu massage hoặc dầu thơm như dầu oải hương hoặc dầu gừng để tăng hiệu quả. Xoa bóp vùng bụng khoảng 5-10 phút sẽ giúp làm dịu các cơn đau nhẹ và tạo cảm giác thư giãn, thoải mái hơn sau bữa ăn.
Làm sao để tiêu hóa tốt ngày Tết? Để tận hưởng trọn vẹn kỳ nghỉ mà không gặp vấn đề tiêu hóa, hãy duy trì chế độ ăn uống hợp lý, bổ sung thực phẩm giàu chất xơ, uống đủ nước và vận động nhẹ nhàng. Tham khảo thêm các bài viết tại Cẩm nang bệnh trĩ để cập nhật thêm kiến thức về táo bón, bệnh trĩ và cách phòng ngừa điều trị hiệu quả!
